Rozliczenie PIT z dzieckiem

Jesteś osobą samotnie wychowującą dziecko i zastanawiasz się nad wspólnym rozliczeniem PIT z dzieckiem? Nie wiesz jednak, czy spełniasz potrzebne wymagania? W „Poradniku podatnika” Szlachetna Paczka rozwieje Twoje wątpliwości dotyczące tego zagadnienia. Nowy Ład na początku zlikwidował możliwość rozliczenia się z dzieckiem, oferując za to odliczenie od podatku w wysokości 1500 zł, jednak możliwość wspólnego rozliczenia się z dzieckiem została przywrócona w wyniku zmian od 01.07.2022 r. 

Wspólne rozliczenie PIT z dzieckiem to preferencyjny sposób opodatkowania, na którym można zaoszczędzić kilkaset lub nawet kilkanaście tysięcy złotych w zależności od zarobków samotnego rodzica. Jest on szczególnie korzystny i atrakcyjny zwłaszcza wtedy, gdy samotny rodzic zarabia na tyle dużo (więcej niż 120 000 zł), że „wpada” w wyższy próg podatkowy z 12 na 32%. Przewidziany jest on jednak tylko dla osób wychowujących swoją pociechę lub swoje pociechy samotnie. Osoby rozliczające się wspólnie z dzieckiem korzystają podwójnie z kwoty wolnej od podatku, czyli 60 000 zł.

Rozlicz PIT za 2023 rok w sposób przewidziany dla samotnie wychowujących dzieci.

Zrób to wygodnie i bezpiecznie w programie PITax.pl:

Osoba samotnie wychowująca dziecko

Osoba samotnie wychowująca dziecko ma prawo do skorzystania z preferencyjnego sposobu opodatkowania. Tą osobą może być rodzic bądź prawny opiekun, który w roku podatkowym samotnie wychowuje dziecko. Chodzi w tym wypadku o rodziców po rozwodzie, żyjących w separacji orzeczonej przez sąd, wdowy, wdowców, panny i kawalerów, którzy rzeczywiście samodzielnie wychowują i utrzymują dziecko. Sytuacja ta nie musi mieć miejsca przez cały rok – de facto wystarczy jeden dzień w roku sprawować samotne wychowanie nad dzieckiem. Preferencja przysługuje także w rodzinie, w której jeden z rodziców jest pozbawiony praw rodzicielskich bądź odbywa karę więzienia.

W szczególnych przypadkach samotnym rodzicem może zostać uznana także osoba pozostająca w związku małżeńskim, jeżeli współmałżonek odsiaduję karę pozbawienia wolności lub gdy sąd pozbawił go praw rodzicielskich.

Co ważne – urząd skarbowy może sprawdzić, czy rzeczywiście samotne wychowanie dziecka ma miejsce. Istotne są fakty, z kim dziecko zamieszkuje i kto je utrzymuje. Podatnikowi mieszkającemu z partnerem, z którym posiada dziecko (w związku nieformalnym) bądź korzysta z jego opieki przy wychowaniu, ulga nie przysługuje.

Zatem nie każda panna i kawaler mogą rozliczać się wspólnie z dzieckiem. Urząd Skarbowy rozróżnia samotność faktyczną od formalnej. Jeżeli jesteś osobą formalnie niezamężną, ale mieszkasz wspólnie z partnerem/partnerką, nie masz możliwości rozliczenia się wspólnie z dzieckiem. Poza wyjątkowymi przypadkami należy zakładać, że samotny rodzic chcący rozliczyć PIT, musi mieszkać wyłącznie z dzieckiem/dziećmi. Żyjesz pod jednym dachem ze swoimi dziećmi oraz ze swoimi rodzicami lub innymi członkami rodziny? Ta sytuacja jest dopuszczalna przy założeniu, że członkowie rodziny nie łożą na dzieci i nie angażują się w wychowanie dziecka.

Jak powinny rozliczać się wdowy/wdowcy?

Jednym z powodów samotnego wychowywania potomstwa może być bolesna strata współmałżonka. Osoby, które straciły męża/żonę w danym roku podatkowym, stoją przed trudnym wyborem: należy złożyć PIT wspólnie z dzieckiem, a może prawo przewiduje wspólne rozliczenie z niedawno zmarłym współmałżonkiem? Prawo wychodzi naprzeciw – jeżeli jesteś w takiej sytuacji, masz prawo wyboru. Możesz złożyć zeznanie PIT jako współmałżonek lub skorzystać z preferencyjnego sposobu rozliczania jako samotny rodzic. Co ważne – nie można połączyć obu tych wariantów.  

Rozliczenie z dzieckiem – dla kogo będzie najbardziej opłacalne?

Bez względu na to, czy ubiegasz się o rozliczenie wspólnie z dzieckiem z tytułu rozwodu, separacji, wdowieństwa czy bycia panną/kawalerem – ta możliwość jest zawsze opłacalna. Dlaczego? Osoby samotnie wychowujące dziecko, które zdecydują się na skorzystanie z preferencyjnego opodatkowania dochodów, mogą podzielić swoje dochody przez 2. Dzięki temu możemy zapłacić mniej niż przy rozliczaniu indywidualnym (podatek jest liczony od mniejszej kwoty).  Oznacza to oszczędność nawet na poziomie kilkuset lub kilkunastu tysięcy złotych – w zależności od poziomu dochodów.  

W jakich sytuacjach nie możesz rozliczyć się wspólnie z dzieckiem?

W przypadku zamieszkiwania z partnerem, który nie jest rodzicem dziecka bądź kiedy korzysta się z pomocy rodziny (np. zamieszkiwanie z dzieckiem u rodziców matki/ojca) – te sytuacje nie wykluczają podatnika jako przypadku zamieszkiwania z partnerem, który nie jest rodzicem dziecka bądź kiedy podatnik korzysta się z pomocy rodziny (np. zamieszkiwanie z dzieckiem u rodziców matki/ojca) – te sytuacje nie wykluczają podatnika jako osoby sprawującej samotne wychowanie. Dzieje się tak pod warunkiem, że osoby te nie ingerują w proces wychowania i nie dostarczają opiekunowi pomocy finansowej. Natomiast jeżeli Twoje uczące się dziecko nie skończy 25 lat, by skorzystać ze wspólnego rozliczenia, trzeba wziąć pod uwagę jeszcze jeden warunek. Twoje dziecko w ciągu roku podatkowego nie może uzyskiwać dochodów w łącznej wysokości 19 061,28 zł. Jeżeli nie spełnicie tego warunku, rozliczenie PIT wspólnie z dzieckiem nie będzie możliwe. Istotne są zatem informacje, z kim dziecko zamieszkuje, kto je utrzymuje oraz jakie dochody uzyskuje w skali roku podatkowego.  

Rozliczenie z dzieckiem a Polski Ład

Zgodnie z Polskim Ładem przyjętym na posiedzeniu Sejmu 1 października 2021 r., zeznanie za rok 2021 miało być ostatnim zeznaniem, w którym samotni rodzice mogli rozliczyć się wspólnie z dzieckiem. Zamiast tej preferencji ustawodawca zaproponował ulgę w wysokości 1500 zł, którą samotny rodzic mógłby odliczyć od podatku. Kwota ta miała być taka sama dla wszystkich rodziców. Zmiana ta miała wejść w życie w rozliczeniach za rok 2022, zatem w PIT, które miały być składane do 30 kwietnia 2023 roku. Dlaczego? Ponieważ w myśl zasady roczne zeznania PIT podlegają prawu podatkowemu obowiązującemu w roku, który aktualnie rozliczamy. Podatnicy, którzy samotnie wychowują dziecko, mieli móc znacząco obniżyć podatek do zapłaty z tytułu preferencyjnego sposobu rozliczania jeszcze tylko w 2022 roku. To już nie jest już jednak aktualne. Nowy Ład wprowadził takie przepisy, ale w wyniku jego kolejnych zmian od 01.07.2022 znów jest możliwe wspólne rozliczenie się z dzieckiem.

Kogo obejmuje wspólne rozliczenie PIT z dzieckiem?

Chcąc rozliczyć PIT z dzieckiem należy również pamiętać, że przywilej obejmuje dzieci:

√ niepełnoletnie, przebywające pod opieką rodzica bądź opiekuna prawnego,

√ otrzymujące rentę socjalną lub zasiłek pielęgnacyjny (nieistotny jest wówczas warunek bycia pełnoletnim),

√ w trakcie nauki, do ukończenia 25. roku życia (tutaj dodatkowym warunkiem są dochody dziecka podlegające opodatkowaniu, które nie mogą przekroczyć 19 061,28 zł – nie wlicza się do tej kwoty renty rodzinnej).

Dziecko, z którym chcemy wspólnie rozliczyć PIT powinno spełniać co najmniej jeden z powyższych warunków.

Informację na temat sposobu opodatkowania, rozliczający deklaruje na swoim standardowym formularzu PIT w zależności od uzyskiwanych dochodów, czyli np. PIT-37 czy PIT-36.

Wspólne rozliczenie z pełnoletnim dzieckiem

Osoba samotnie wychowująca pełnoletnie dziecko, może korzystać ze wspólnego rozliczenia tylko, jeśli podopieczny/podopieczna kontynuuje naukę – uczy się lub studiuje. Obowiązuje to do 25. roku życia dziecka bądź jeśli pobiera ono rentę socjalną lub zasiłek pielęgnacyjny (wtedy bez względu na jego wiek).

Jeśli podczas trwającego roku podatkowego, dziecko ukończy 18 lub 25 lat, rodzic nadal może skorzystać ze wspólnego rozliczenia za tenże rok podatkowy. Warunkiem są wspomniane wyżej dochody dziecka, które nie mogą przekroczyć wówczas granicy 19 061,28 złotych.

W rzeczywistości, aby możliwe było skorzystanie ze wspólnego rozliczenia z dzieckiem, musi ono pozostawać niepełnoletnie lub być w trakcie nauki do 25. roku życia, co najmniej przez jeden dzień danego roku.

Oblicz podatek na preferencyjnych warunkach, jeśli wychowujesz samotnie dziecko. Od razu możesz też wysłać gotowy PIT do urzędu za pomocą darmowego programu do rozliczenia:

Rozliczenie PIT z dzieckiem po rozwodzie

W trakcie rozwodu bądź separacji, sąd przyznaje władzę rodzicielską nad wspólnym, niepełnoletnim dzieckiem małżonków. Sąd może zadecydować o przyznaniu władzy rodzicielskiej obojgu rodzicom lub jednemu z nich, ograniczając ją jednocześnie drugiej stronie.

W przypadku rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko, orzeczenie o prawie do wychowania nie jest wymagane. Podatnik musi jednak udowodnić sprawowanie stałej, samodzielnej opieki wychowawczej (wspólne zamieszkanie z dzieckiem, uczęszczanie dziecka do szkoły w pobliżu miejsca zamieszkania rodzica korzystającego z ulgi, utrzymanie finansowe – np. rachunki za ubrania, materiały szkolne itp.).

Co ważne, w przypadku przyznania władzy rodzicielskiej obojgu rozwiedzionym rodzicom – z przywileju może skorzystać tylko jeden z nich – ten sprawujący ciągłą opiekę nad dzieckiem.

Z preferencji dla osoby samotnie wychowującej dziecko, nie może skorzystać jednocześnie jeden i drugi rodzic (chyba, że jeden samotnie wychowuje jedno, a drugi – drugie dziecko).

Rozliczenie PIT z dzieckiem w konkubinacie

Rodzic dziecka pozostający w związku nieformalnym, zamieszkujący razem z partnerem i razem z nim sprawujący opiekę nad wspólnym dzieckiem, nie może skorzystać z preferencyjnego sposobu opodatkowania jako osoba samotnie je wychowującego.

Podatnik rozliczający się jako osoba samotnie wychowująca dziecko nie jest zobowiązany do wykazania, iż jest rzeczywiście osobą samotną. Istotne jest samodzielne sprawowanie władzy rodzicielskiej nad swoim podopiecznym.

Jeśli konkubenci mieszkają razem, ale jednocześnie rozliczają się osobno, wyjątkowo możliwe jest skorzystanie przez osobę wychowującą dziecko z przywileju dla samotnie wychowującego.

Prowadzenie wspólnego gospodarstwa domowego i jednoczesne samotne wychowanie dziecka (samodzielne ponoszenie kosztów jego utrzymania) jest jednak trudnym do udowodnienia faktem.

Rozliczenie z dzieckiem, a ulga prorodzinna

Wspólne rozliczenie z dzieckiem to preferencyjny sposób opodatkowania, który działa na zasadach analogicznych, jak wspólne rozliczenie małżonków. Często zdarza się jednak, że preferencja dla samotnie wychowujących dziecko jest mylona z ulgą prorodzinną. Generalnie nie są to tożsame preferencje. Co ważne – jedna nie wyklucza drugiej. Rozliczając się wspólnie z dzieckiem mamy prawo do skorzystania jednocześnie z ulgi prorodzinnej, jeśli tylko spełniamy jej wymagania.

O ile w ramach ulgi prorodzinnej, kwota korzyści zależy od liczby wychowywanych dzieci, o tyle w przypadku wspólnego rozliczenia PIT z dzieckiem znaczenie ma przede wszystkim wysokość zarobków samotnego rodzica bądź opiekuna.

Jak wyliczyć dochód do wspólnego opodatkowania? 

Wyliczanie dochodu do wspólnego opodatkowania nie jest w zasadzie niczym trudnym. Jeżeli rozliczasz się wspólnie z dzieckiem, łączy podatek można obliczyć, dodając dochody samotnego rodzica i dziecka. Następnie sumę należy podzielić na pół. Wysokość podatku oblicza się od połowy – a następnie mnoży przez dwa. Chcesz samodzielnie wyliczyć dochód do wspólnego opodatkowania? Poniżej przykład, który może okazać się pomocny przy obliczeniach:  

Rozliczenie z dzieckiem (jako osoba samotnie wychowująca dziecko): 

Przykład: Jeśli osoba rozliczająca się z dzieckiem w ciągu roku osiągnie dochód w wysokości 50 000 zł, to nie zapłaci podatku, w tym samym przypadku osoba rozliczająca się sama zapłaci 1 800 zł podatku.

Przychód: 75 000 zł

Koszty uzyskania przychodu: 3000 zł

Dochód do opodatkowania: 72 000/2=36 000 zł

Podatek: (12%*36 000-3600)*2=1440 zł

Rozliczasz – pomagasz. 1,5% Twojego podatku na OPP ma znaczenie

Rozliczenie PIT-a to nie tylko obowiązek (czasami przykry). Może on też przyczynić się do dobrych i potrzebnych rzeczy. Wszystko dzięki mechanizmowi 1,5%, poprzez który możesz zadeklarować przekazanie 1,5% należnego podatku na organizację pożytku publicznego. Warto z tego skorzystać.

Przekaż 1,5% podatku Szlachetnej Paczce i pomóż najbardziej potrzebującym:

Skorzystaj z darmowego programu PITax i rozlicz PIT prosto, szybko i uwzględniając wszystkie przysługujące Ci ulgi:

---

---