Darowizna w najbliższej rodzinie
Każda z darowizn obłożona jest podatkiem. Jednak w zależności od tego, w jakiej linii pokrewieństwa jest przekazywana, ustalone są jej wysokości zwolnione od opłacania go. Darowizna nieprzekraczająca ustalonej kwoty, nie jest opodatkowana. Należy pamiętać, że w niektórych przypadkach otrzymania darowizny, dopełnić należy odpowiednich formalności, które pozwolą uniknąć konieczności uiszczania podatku, bądź zmniejszą jego wysokość.
Jakie grupy podatkowe wyróżnia się odnośnie darowizn?
Wyróżnia się 3 grupy podatkowe.
Pierwsza grupa podatkowa – podatek od darowizny
Do pierwszej grupy podatkowej zalicza się:
- tzw. grupa podatkowa zero małżonek, zstępni, wstępni, rodzeństwo, ojczym, macocha, pasierb. W tej grupie obowiązuje kwota darowizny z pierwszej grupy podatkowej. Jeśli jednak kwota darowizny jest wyższa, możemy uniknąć jej opodatkowania. Należy wówczas w ciągu 6 miesięcy od otrzymania darowizny, zgłosić ją w Urzędzie Skarbowym na druku SD-Z2. Wypełnienie druku w wyznaczonym czasie sprawia, że np. darowizna od rodzica zwolniona jest z opodatkowania.
- małżonkowie dzieci i rodzice małżonka.
Kwota jaką bez konieczności zapłaty podatku, może otrzymać osoba należąca do pierwszej grupy podatkowej to 36 120 złotych. Kwota ta obowiązuje od 1 lipca 2023 r., a wcześniej – w okresie od 13 października 2022 r. do 30 czerwca 2023 r. – było to 10 434 złotych.
Druga grupa podatkowa – podatek od darowizny
Kwota wolna od podatku od darowizny w tej grupie podatkowej od 1 lipca 2023 r. wynosi 27 090 złotych (wcześniej było to 7 878 złotych). By móc zaliczyć darowiznę do drugiej grupy podatkowej, musi pochodzić ona od członka rodziny, będącego: zstępnym rodzeństwa, rodzeństwem rodziców, zstępnym lub małżonkiem pasierba, małżonkiem rodzeństwa lub rodzeństwem małżonka, małżonkiem rodzeństwa małżonka, małżonkiem pozostałych zstępnych.
Trzecia grupa podatkowa – podatek od darowizny
Dla pozostałych osób, których nie zalicza się do grupy 1 ani do grupy 2, kwota wolna od podatku od darowizny to 5 733 zł. Kwota ta obowiązuje od 1 lipca 2023 r., a przed tym dniem wynosiła ona 5 308 złotych.
Kogo zalicza się do zstępnych?
Do grupy zstępnych zalicza się własne dzieci, wnuki i prawnuki. Co więcej, zstępnymi są także dzieci adoptowane (przysposobione).
Kim są wstępni?
Do wstępnych zalicza się rodziców i dziadków.
Należy pamiętać, że kwota stanowiąca podstawę opodatkowania, to niekoniecznie kwota jednorazowej darowizny. To kwota będąca sumą wszystkich otrzymanych darowizn od danej osoby w okresie ostatnich 5 lat.
Konsekwencje niezgłoszenia darowizny od rodziców
Konsekwencją niezgłoszenia w ciągu 6 miesięcy otrzymania darowizny od rodziców, jest opodatkowanie darowizny na zasadach ogólnych i konieczność opłacenia podatku.
Przykładowo, jeśli dziecko otrzyma od rodziców mieszkanie, niezgłoszenie tego faktu do właściwego Urzędu Skarbowego skutkuje koniecznością opłacenia podatku od wartości mieszkania. Dodatkowo, oprócz konieczności zapłaty podatku, za niepoinformowanie Urzędu Skarbowego o darowiźnie, na osobę obdarowaną może zostać nałożona kara pieniężna, a sam czyn może zostać potraktowany jako oszustwo.
Podatek, jaki należy opłacić za darowiznę, wynosi od 3 do 20%, w zależności od tego jak wysoka jest nadwyżka ponad kwotę wolną od podatku od darowizny i w zależności od tego jaki stopień pokrewieństwa występuje między obdarowanym a obdarowującym.
Osoba obdarowująca (np. rodzic), powinien móc udokumentować pochodzenie darowizny (np. środki przeznaczone na zakup mieszkania muszą mieć pokrycie w dochodach rodzica).
Twój 1,5% pomaga
Jeśli rozliczasz PIT, pamiętaj, że możesz wesprzeć najbardziej potrzebujących przekazując swój 1,5% podatku wybranej organizacji pożytku publicznego (OPP). Przekaż 1,5 procent Szlachetnej Paczce organizowanej przez Stowarzyszenie WIOSNA i działaj realnie!
Rozliczając PIT skorzystaj z bezpłatnego programu PITax, który pomoże odliczyć wszystkie przysługujące Ci ulgi:
To również Cię zainteresuje: