„Czy ktoś zauważy, jak umrę?” Rok w pandemii – Szlachetna Paczka publikuje Raport o Samotności rok później
„Samotność, tak jak wirus, zabija – i nie jest to przenośnia” – czytamy w najnowszym Raporcie o Samotności opracowanym przez Szlachetną Paczkę. Publikacja zbiera najważniejsze dane wraz z komentarzami ekspertów oraz historie osób szczególnie dotkniętych samotnością w trakcie roku pandemii. Raport dostępny jest na stronie https://www.szlachetnapaczka.pl/raport-o-samotnosci/.
– Wydajemy dziś drugi Raport o Samotności. Gdy pisaliśmy pierwszy, myśleliśmy, że pandemia nie potrwa tak długo. Tymczasem minął rok i jesteśmy w tym samym, o ile nie gorszym miejscu – mówi Joanna Sadzik, prezeska Stowarzyszenia WIOSNA, organizatora Szlachetnej Paczki.
Wzrosła liczba prób samobójczych
Depresja, negatywne myśli, obniżony nastrój, agresja, samookaleczanie się, a w skrajnych wypadkach nawet próby samobójcze – to realne skutki przymusowej izolacji – czytamy w Raporcie o Samotności. Tysiące osób z „bólem duszy” wywołanym pandemią będzie mierzyć się przez lata, a nawet do końca życia. Nie wszyscy jednak wytrzymują stres, strach i presję, jakie niesie pandemia. W 2020 r. po raz pierwszy od dwudziestu lat liczba osób podejmujących próbę samobójczą przekroczyła granicę 12 tys. osób w skali roku. Niemal połowa (43%) z nich zakończyła się śmiercią.
Anna nigdy nie pomyślałaby, że tak potoczy się jej życie. Samotna, po rozwodzie, niepełnosprawna, bez własnego mieszkania. Ze względu na swoje schorzenia niemal na pół roku spędziła na kwarantannie. – Boję się, że gdy tylko otworzę oczy, znowu w środku znów wszystko będzie mnie boleć – mówi. Blisko 30% potrzebujących, którzy zostali włączeni do Szlachetnej Paczki w 2020 roku stanowiły osoby samotne.
– Jako stworzenia społeczne mamy silny instynkt nawiązywania bliskich relacji. Gdy są udane, wpływają korzystnie na nasz dobrostan, zdrowie psychiczne i fizyczne – podkreśla w Raporcie o Samotności Mateusz Banaszkiewicz, psycholog zdrowia. – By radzić sobie z samotnością warto przede wszystkim świadomie inwestować czas i energię, by nawiązywać i umacniać relacje.
Pełną treść Raportu o Samotności znajdziesz na: https://www.szlachetnapaczka.pl/raport-o-samotnosci/.
Epidemia samotności
Obok koronawirusa rozprzestrzenia się w Polsce druga, mniej widoczna epidemia: epidemia strachu i samotności. – Nie ma grupy wiekowej, która nie odczuwałaby negatywnych skutków zmian, jakie zaszły w następstwie pandemii – pisze w Raporcie o Samotności dr hab. Łukasz Okruszek, Profesor Instytutu Psychologii PAN.
Aż 2,5 miliona rodziców opiekuje się dziećmi samotnie. Kwota zaległości rodziców, którzy nie płacą alimentów sięga już niemal 11,4 mld zł, a przez pandemię liczba rozpraw i posiedzeń sądowych spada. Samotni rodzice, pacjenci szpitali, single – pogłębiająca się przez pandemię samotność dotyka różnych grup społecznych i osób w niemal w każdej grupie wiekowej. Wciąż jednak szczególnie narażeni są na nią seniorzy.
Wszystkie zagrożenia, które niesie ze sobą starość i samotność, w pandemii stały się jeszcze bardziej przerażające. Co trzeci Polak powyżej 75. roku życia mieszka sam. Do ciszy i pustki dołączył strach. Również ten najbardziej paraliżujący – strach przed umieraniem w samotności.
Pani Helena kończy w tym roku 90 lat. Mieszka w pustostanie bez łazienki i kuchni, na klepisku przykrytym starym dywanem. Czasami prosi sąsiadów, by kupili jej wodę do gotowania. W pandemii trudno nawet o to, bo ludzie często boją się wychodzić, unikają kontaktu. Co się stanie, jak zesłabnie, kto jej pomoże? Czy ktoś zauważy, jak umrze?
W 2020 roku zanotowano w Polsce ponad 58 tysięcy nadmiernych zgonów. 94% z nich stanowiły zgony osób w wieku 65 lat i starszych.
Telefon wsparcia „Dobre Słowa”
– Gdy zastanawialiśmy się rok temu, jak odpowiedzieć na samotność, szczególnie samotność seniorów, wymyśliliśmy, że stworzymy taki specjalny telefon, pod którym będą dyżurowali terapeuci. Wtedy ocenialiśmy, że projekt będzie istniał trzy, cztery miesiące, tyle, ile będzie potrzebny – mówi Joanna Sadzik.
Seniorzy nadal potrzebują jednak profesjonalnego wsparcia, dlatego telefon „Dobre Słowa” wciąż działa. Samotne osoby starsze mogą skorzystać z darmowej pomocy psychologicznej codziennie w godzinach 10–12 oraz 17–19. Wystarczy wybrać numer 12 333 70 88.
W Raporcie o Samotności Łukasz Okruszek podkreśla, że oprócz kryzysu ekonomicznego równie groźny jest kryzys wsparcia społecznego, który dotykać będzie przede wszystkim grupy najsłabsze. – Nikt z nas nie wyjdzie bez szwanku z tej pandemii, ale szczególnie dotkliwie odczuć mogą ją ci, którzy już na jej początku byli w najgorszej pozycji. Nie zapominajmy o nich.
W 2020 roku Szlachetna Paczka dotarła do ponad 14 tys. najbardziej potrzebujących rodzin i osób samotnych. Organizatorzy podkreślali wtedy: „nasza pomoc będzie potrzebna bardziej niż kiedykolwiek wcześniej”. Jak pokazują dane, w tym roku musimy to zdanie powtórzyć. Wspierać przygotowanie tegorocznej edycji Paczki możesz już teraz.
Każda wpłata na Paczkę to większa szansa na mniej samotności, biedy i nieszczęścia. Wejdź na https://www.szlachetnapaczka.pl/raport-o-samotnosci/ i pomóż potrzebującym.